Część poprzednia – Powrót do pierwszej strony
Kliknij wyraz, by usłyszeć jego wymowę
Fonem | Pisownia | Przykłady | Wymowa | Uwagi |
---|---|---|---|---|
Wargowo-zębowe | ||||
/f/ | f | fajka | /fajka/ | Spalatalizowane przed „i” (/i, j/ lub /′/). Po bezdźwięcznej także „w” brzmi /f/. |
w | dziewczyna | /ʒ́efčyna/ | ||
twój | /tfuj/ | |||
krew | /kref/ | |||
/v/ | w | wy | /vy/ | Spalatalizowane przed „i” (/i, j/ lub /′/). |
f | Afganistan | /avgańistan/ | ||
Zębowe | ||||
/s/ | s | syn | /syn/ | |
z | walizka | /valiska/ | ||
oraz | /oras/ | |||
/z/ | z | koza | /koza/ | Dźwięczny odpowiednik /s/. |
s | fosgen | /fozgen/ | ||
Dziąsłowo-apikalne | ||||
/š/ | sz | szafa | /šafa/ | |
ż | wróżka | /vruška/ | ||
nóż | /nuš/ | |||
rz | gorzki | /gošḱi/ | Po bezdźwięcznej „rz” (nie „ż”) także brzmi /š/. | |
przerwa | /pšerva/ | |||
Grzegorz | /gžegoš/ | |||
s | sczepić | /ščepić/ | Dźwięki /s/ i /z/ mogą asymilować do następującej dziąsłowo-apikalnej. Proces ten nie zachodzi w wolnej mowie. | |
strzał | /ščšaw/ | |||
z | zszarzeć | /ššažeć/ | ||
bezczelny | /beščelny/ | |||
roztrzęsiony | /roščšew̃śony/ | |||
/ž/ | ż | może | /može/ | Dźwięczny odpowiednik /š/, zapisywany „rz” lub „ż”. |
rz | morze | /može/ | ||
sz | Kaszgar | /kažgar/ | ||
z | bezżenny | /bežženny/ | ||
rozrzut | /rožžut/ | |||
bezdrzewny | /bežǯževny/ | |||
s | marsżagiel | /maržžagel/ | ||
Zazębowe (prepalatalne) | ||||
/ś/ | ś | coś | /coś/ | Zapisywane „s” przed „i”, a „si” przed inną samogłoską. |
si | siedem | /śedem/ | ||
s | silny | /śilny/ | ||
ssiesz | /śśeš/ | |||
ssij | /śśij/ | |||
ź | buźka | /buśka/ | ||
z | rozścielać | /rośśćelać/ | ||
zsiadły | /śśadwy/ | |||
bezsilny | /beśśilny/ | |||
rozćwierkać się | /rośćf′erkać śe/ | |||
bezcieniowy | /beśćeńovy/ | |||
/ź/ | ź | źrebię | /źreb′e/ | Dźwięczny odpowiednik /ś/. Zapisywany „z” przed „i” i „zi” przed innymi samogłoskami. |
zi | Józio | /juźo/ | ||
z | zima | /źima/ | ||
zziajany | /źźajany/ | |||
bezdźwięczny | /beźʒ́v′enčny/ | |||
rozdział | /roźʒ́aw/ | |||
zdziwić | /źʒ́ivić/ | |||
ś | prośba | /proźba/ | ||
Prewelarne (przedpodniebienne) | ||||
/x́/ | ch, chi | chichot | /x́ixot/ | Prewelarny (spalatalizowany) wariant /x/. Trafia się tylko przed „i”, które może oznaczać /i/, /j/ lub tylko zmiękczenie. Zapisywany „ch” lub „h”. |
marchia | /marx́ja/ | |||
h, hi | Hiszpan | /x́išpan/ | ||
hieroglif | /x́eroglif/, /x́jeroglif/ | |||
Welarne | ||||
/x/ | ch | kochać | /koxać/ | |
chemia | /xemja/ | |||
h | huta | /xuta/ | ||
hełm | /xewm/ | |||
/ɣ/ | ch | klechda | /kleɣda/ | Dźwięczny wariant /x/ przed spółgłoską dźwięczną. |
h | Bohdan | /boɣdan/ |
Strona główna – Gramatyka polska
2022-03-14