Artykuł został opublikowany na witrynie biomist

Wersja z 2021-07-23

Cykle rozwojowe roślin

Homologia struktur w cyklu rozwojowym roślin telomowych

  mszaki paprotniki
jednakozarodnikowe
paprotniki
różnozarodnikowe
nagonasienne okrytonasienne
  mech paprotka widliczka sosna róża
  pokolenie haploidalne (1n)
spora spora (zarodnik) spora (zarodnik) mikrospora
(zarodnik mały)
makrospora
(zarodnik duży)
niedojrzałe
ziarno pyłku
makrospora niedojrzałe
ziarno pyłku
makrospora
gametofit protonema (splątek) i gametofor
(ulistniona roślinka)
protalium (przedrośle) protalium (przedrośle) męskie protalium (przedrośle) żeńskie ziarno pyłku
z łagiewką
protalium (przedrośle) żeńskie ziarno pyłku
z łagiewką
woreczek zarodkowy
(zalążkowy)
gametangium anterydium (plemnia) archegonium (rodnia) anterydium (plemnia) archegonium (rodnia) anterydium (plemnia) archegonium (rodnia) komórka generatywna archegonium (rodnia) komórka generatywna aparat jajowy
gameta plemnik komórka jajowa plemnik komórka jajowa plemnik komórka jajowa komórka plemnikowa komórka jajowa komórka plemnikowa komórka jajowa
  pokolenie diploidalne (2n)
zygota zygota zygota zygota zygota zygota
sporofit bezzieleniowy sporofit roślina z kłączami i liśćmi roślina z kłączami i liśćmi roślina z korzeniami, pniem, liśćmi roślina z korzeniami, łodygami, liśćmi
sporofilostan szyszka męska szyszka żeńska kwiat
sporofil liść zarodnionośny mikrosporofil makrosporofil pręcik owocolistek pręcik słupek
sporangium sporangium (zarodnia) sporangium (zarodnia) mikrosporangium
(zarodnia mała)
makrosporangium
(zarodnia duża)
woreczek pyłkowy ośrodek zalążka woreczek pyłkowy ośrodek zalążka

Słowniczek

anemochoria – wiatrosiewność, roznoszenie nasion przez wiatr

anemogamia – wiatropylność, zapylenie z udziałem wiatru; dominuje u nagonasiennych, występuje też u wielu okrytonasiennych (większość polskich drzew, trawy itd.)

anterydium – plemnia, gametangium męskie, którego komórki rozwijają się w plemniki; u roślin nasiennych jest zredukowane do pojedynczej komórki, zwanej generatywną

antropochoria – rozsiewanie nasion przez człowieka (np. przyczepionych do ubrania)

antypody – u okrytonasiennych: trzy komórki na przeciwnym biegunie woreczka zalążkowego niż aparat jajowy

aparat jajowy – odpowiednik archegonium (rodni) w woreczku zalążkowym u okrytonasiennych, złożony z komórki jajowej i dwóch synergid

archegonium – rodnia, forma gametangium żeńskiego złożona z płonnych komórek ściany oraz komórki jajowej rozwijającej się wewnątrz; u okrytonasiennych zredukowana do aparatu jajowego

archespor – merystem archesporialny, tkanka twórcza występująca w sporangiach, w której zachodzi mejoza

autochoria – samosiewność, rozsiewanie nasion bez pomocy wiatru, wody czy zwierząt

autogamia – samopylność, zapylenie pyłkiem tego samego kwiatu

bielmo ↓ endosperm

chiropterogamia – zapylanie przez nietoperze

cytogamia – zlanie się cytoplazm gamet (u grzybów cytoplazm komórek haploidalnych), pierwszy etap gamii, po którym następuje kariogamia

diploidalny – mający podwójny garnitur chromosomów (2n) w jądrach komórkowych; u roślin telomowych diploidalne są zygoty i sporofity

egzosporium ↓ egzyna

egzyna – egzosporium, zewnętrzna warstwa ściany spory lub ziarna pyłku, zbudowana z bardzo odpornych polimerów

endosperm – bielmo, u roślin nasiennych część nasienia, tkanka odżywcza zarodka, będąca efektem rozwoju gametofitu żeńskiego; u nagonasiennych występuje bielmo pierwotne, zwane też prabielmem, złożone z komórek haploidalnych; u okrytonasiennych występuje triploidalne bielmo wtórne, rozwijające się w wyniku połączenia komórki plemnikowej z jądrem wtórnym komórki centralnej woreczka zalążkowego (który jest formą gametofitu żeńskiego u tej grupy roślin); w istocie różnica między prabielmem a bielmem wtórnym sprowadza się więc tylko do tego, że bielmo wtórne powstaje w wyniku procesu zapłodnienia (specjalnego rodzaju), natomiast prabielmo rozwija się z tkanek gametofitu bez zapłodnienia

endosporium ↓ intyna

entomochoria – owadosiewność, roznoszenie nasion przez owady (np. myrmekochoria)

entomogamia – owadopylność, zapylanie przez owady, rodzaj zoogamii, najczęstsza forma zapylania u okrytonasiennych (rośliny zielne o barwnych kwiatach, drzewa owocowe, lipa)

gameta – płciowa komórka rozrodcza, haploidalna; komórka jajowa lub plemnik / komórka plemnikowa; gamety wytwarzane są przez gametofit; po połączeniu się gamet – zapłodnieniu – powstaje zygota, a z niej sporofit

gametangium – organ płciowy rośliny, w którym produkowane są gamety; gametangia rozwijają się na gametoficie; gametangia męskie to anterydia, żeńskie to archegonia (u glonów – oogonia)

gametofit – pokolenie płciowe, haploidalne pokolenie rozmnażające się płciowo, wytwarzające gamety; u mszaków dominujące, w postaci protonemy (splątka) i gametoforu, w pozostałych roślin telomowych niepozorne, u paprotników w postaci protalium (przedrośla), u nasiennych mikroskopijnej wielkości; u paprotników różnozarodnikowych i u nasiennych występują odrębne gametofity żeńskie i męskie

gametofit męski – gametofit, na którym rozwijają się anterydia (lub ich odpowiedniki); u niektórych roślin gametofit męski nie opuszcza ścian mikrospory, z której się rozwija; u nasiennych gametofitem męskim jest dojrzałe ziarno pyłku, które po zapyleniu kiełkuje, tworząc łagiewkę pyłkową

gametofit żeński – gametofit, na którym rozwijają się archegonia (lub ich odpowiedniki); u wielu roślin gametofit żeński nie opuszcza ścian makrospory, z której się rozwija; u paprotników i nagonasiennych ma postać przedrośla żeńskiego, u okrytonasiennych – woreczka zalążkowego; u nasiennych z płonnych komórek gametofitu żeńskiego rozwija się tkanka odżywcza zarodka wchodząca w skład nasienia – endosperm (bielmo)

gametofor – forma gametofitu występująca u mszaków; ulistniona łodyżka z gametangiami na szczycie

gamia – zlanie gamet ze sobą, na proces ten składa się cytogamia i kariogamia

główka – część pręcika okrytonasiennych, złożona z dwóch pylników i łącznika

haploidalny – mający pojedynczy garnitur chromosomów (n); u roślin telomowych haploidalne są spory, gametofity i rozwijające się na nich gamety

heterogamia – forma zapłodnienia u niektórych glonów, w której obie gamety są ruchliwe (nie ma nieruchomej komórki jajowej), ale różnią się wielkością

hydrochoria – wodosiewność, roznoszenie nasion przez wodę

hydrogamia – wodopylność, rzadka forma zapylania u roślin nasiennych, np. u jezierzy lub rogatka

intyna – endosporium, wewnętrzna warstwa ściany spory lub ziarna pyłku, zbudowana z celulozy; ściana łagiewki pyłkowej utworzona jest tylko z intyny

izogamia – forma zapłodnienia u niektórych glonów, w której obie gamety są nieodróżnialne morfologicznie (nie ma nieruchomej komórki jajowej)

jądro wtórne – u okrytonasiennych powstaje ze zlania dwóch jąder komórki centralnej woreczka zalążkowego; po połączeniu się z jądrem komórki plemnikowej powstaje triploidalne jądro macierzyste bielma wtórnego

jednakozarodnikowy – wytwarzający jeden rodzaj zarodników

kariogamia – zlanie się jąder gamet, w wyniku czego powstaje jądro zygotyczne; proces utożsamiany z zapłodnieniem

kłos zarodnionośny – skupienie liści zarodnionośnych u niektórych paprotników, forma sporofilostanu

komórka archesporialna – komórka archesporu, dzieląca się mejotycznie; komórka macierzysta zarodników

komórka centralna – dwujądrowa komórka występująca u okrytonasiennych w woreczku zalążkowym, jest odpowiednikiem płonnych komórek gametofitu żeńskiego; po zlaniu się obu jej jąder ze sobą (w jądro wtórne) i z jedną z komórek plemnikowych (podwójne zapłodnienie) z komórki centralnej rozwija się endosperm (bielmo)

komórka generatywna – w dojrzałym ziarnie pyłku komórka będąca odpowiednikiem anterydium (plemni); dzieli się, wytwarzając dwie komórki plemnikowe (lub dwa plemniki); u nagonasiennych na ogół tylko jedna z komórek plemnikowych (jeden z plemników) uczestniczy w zapłodnieniu, druga komórka ginie; u okrytonasiennych występuje proces podwójnego zapłodnienia, w którym biorą udział obie komórki plemnikowe

komórka jajowa – duża, nieruchliwa gameta żeńska; występuje u wszystkich roślin telomowych

komórka plemnikowa – nieruchliwa gameta męska, dostarczana do komórki jajowej w łagiewce pyłkowej; występuje u okrytonasiennych i niektórych nagonasiennych

komórka rozrodcza ↑ gameta

komórka wegetatywna – w dojrzałym ziarnie pyłku komórka będąca głównym lub jedynym odpowiednikiem płonnych części przedrośla męskiego; obok niej występuje komórka generatywna

kwiat – u nasiennych: organ sporofitu służący do rozmnażania, obupłciowy lub rozdzielnopłciowy (kwiat męski i żeński); u nagonasiennych ma postać strobili; u okrytonasiennych złożony jest z płonnych listków okwiatu, pręcików i słupków osadzonych na dnie kwiatowym

lęgnia ↓ oogonium

liścień – pierwszy liść młodego sporofitu, część zarodka; u nagonasiennych zarodek posiada kilka liścieni, u okrytonasiennych dwa lub jeden liścień; u niektórych roślin bielmo w nasieniu jest słabo wykształcone i liścienie gromadzą substancje zapasowe potrzebna w czasie kiełkowania nasienia

liść asymilacyjny ↓ trofofil

liść płonny ↓ trofofil

liść zarodnionośny ↓ sporofil

łagiewka – długa wypustka ziarna pyłku, której zadaniem jest dostarczenie komórek plemnikowych (plemników) do wnętrza gametofitu żeńskiego, w bezpośrednie sąsiedztwo komórki jajowej (u okrytonasiennych – także w sąsiedztwo wtórnego jądra komórki centralnej woreczka zalążkowego)

łącznik – u okrytonasiennych element łączący dwa pylniki w główkę pręcika

łożysko – część owocolistka, z którego wyrasta zalążek i do którego jest później przyczepiony

łupina nasienna – zewnętrzna część nasienia, powstała z osłonek zalążka, z diploidalnych tkanek macierzystego sporofitu

makrospora – u paprotników różnozarodnikowych i u nasiennych: zarodnik duży, powstający w makrosporangium; makrospory powstają w wyniku podziału mejotycznego, często trzy obumierają i pozostaje tylko jedna (tak jest u nasiennych); z makrospory rozwija się przedrośle żeńskie (gametofit żeński)

makrosporangium – zarodnia duża, organ sporofitu, w którym produkowane są makrospory (często jedna makrospora); u roślin nasiennych jest to ośrodek zalążka

makrosporofil – liść zarodnionośny, na którym rozwijają się makrosporangia; u roślin nasiennych makrosporofilem jest owocolistek

malakogamia – zapylanie przez ślimaki

mejospora – spora powstała w wyniku mejozy; spory u roślin telomowych są mejosporami

mejoza – podział mejotyczny (redukcyjny), specjalny typ podziału komórkowego, w wyniku którego z jednej komórki diploidalnej powstają cztery komórki haploidalne; u roślin telomowych mejozie podlegają komórki macierzyste spor, zwane komórkami archesporialnymi

merystem archesporialny ↑ archespor

mikrospora – u paprotników różnozarodnikowych i u nasiennych: zarodnik mały, powstający w mikrosporangium w wyniku podziału mejotycznego; z mikrospory rozwija się męskie przedrośle (gametofit męski); u nasiennych mikrosporami są niedojrzałe (jednokomórkowe) ziarna pyłku

mikrosporangium – zarodnia mała, organ sporofitu, w którym produkowane są mikrospory; u nasiennych ma postać woreczka pyłkowego

mikrosporofil – liść zarodnionośny, na którym rozwijają się mikrosporangia; u roślin nasiennych mikrosporofilem jest pręcik

myrmekochoria – rozsiewanie nasion przez mrówki

nitka – część pręcika okrytonasiennych

nasiono – organ roślin nasiennych służący do rozmnażania i rozprzestrzeniania gatunku, pozwalający także przetrwać niekorzystne warunki (zimno, suszę); składa się z łupiny, bielma i zarodka; czasami zamiast bielma występuje obielmo; jest tworem złożonym z elementów trojakiego pochodzenia: (1) łupina nasienna i obielmo (o ile istnieje) rozwijają się z tkanek macierzystej rośliny (sporofitu), są więc diploidalne, (2) bielmo pochodzi z tkanek gametofitu żeńskiego, i jest haploidalne (prabielmo u nagonasiennych) lub triploidalne (bielmo wtórne u okrytonasiennych, powstałe w procesie podwójnego zapłodnienia), (3) zarodek jest nowym sporofitem, jest więc diploidalny; nasiona rozsiewane są w różny sposób – przy pomocy wiatru (anemochoria), wody (hydrochoria), zwierząt (zoochoria) lub samodzielnie (autochoria)

obielmo – nietypowa tkanka odżywcza występująca w nasieniu niektórych roślin obok lub zamiast bielma; pochodzi z tkanek wegetatywnych ośrodka zalążka macierzystego sporofitu, jest zatem diploidalna

okienko – otwór w ośrodku zalążka; u nagonasiennych do okienka trafiają ziarna pyłku i tam kiełkują, u okrytonasiennych przez okienko zwykle wrasta do ośrodka zalążka łagiewka pyłkowa (pyłek trafia na znamię słupka)

okwiat – część kwiatu okrytonasiennych, bądź to niezróżnicowana (u jednoliściennych), bądź też zróżnicowana na (niepozorny) kielich i (barwną) koronę; kielich złożony jest z działek, korona – z płatków; funkcją okwiatu jest często przywabianie owadów, które uczestniczą w zapylaniu (entomogamia); u roślin wiatropylnych okwiat często ulega redukcji

oogamia – forma zapłodnienia występująca u roślin telomowych, w której komórka żeńska ma postać komórki jajowej, tj. jest duża i nieruchliwa, natomiast komórka męska może być ruchliwa (plemnik) lub nieruchliwa (komórka plemnikowa)

oogonium – lęgnia, forma gametangium żeńskiego u glonów, w której nie ma osłonki i wszystkie komórki przekształcają się w komórki jajowe

ornitochoria – rozsiewanie nasion przez ptaki

ornitogamia – zapylanie przez ptaki (np. kolibry)

osłonki zalążka – płonne elementy otaczające ośrodek zalążka i zrastające się tak, że pozostaje otwór – okienko; po zapyleniu i zapłodnieniu przekształcają się w łupinę nasienną

ośrodek zalążka – odpowiednik makrosporangium u nasiennych; wewnątrz ośrodka zachodzi podział mejotyczny, w wyniku którego rozwijają się cztery makrospory; trzy z nich obumierają, rozwija się tylko jedna; makrospora nigdy nie opuszcza ośrodka, rozwija się w gametofit żeński, przybierający postać zredukowanego przedrośla u nagonasiennych lub woreczka zalążkowego u okrytonasiennych; po zapyleniu i zapłodnieniu ośrodek zalążka często degeneruje, ale u niektórych roślin (np. u goździków) rozwija się w specjalną tkankę odżywczą zarodka – obielmo

owadopylność ↑ entomogamia

owadosiewność ↑ entomochoria

owocolistek – makrosporofil u roślin nasiennych; u nagonasiennych jest łuskowaty, u okrytonasiennych zrośnięty w słupek; na owocolistku lub wewnątrz słupka rozwijają się zalążki

plemnia ↑ anterydium

plemnik – ruchliwa gameta męska, występuje u mszaków, paprotników i niektórych nagonasiennych (np. u sagowców); powstaje w plemni lub jest wynikiem podziału komórki generatywnej

podwójne zapłodnienie – proces występujący u okrytonasiennych, unikalny w całym świecie istot żywych; w procesie zapłodnienia biorą udział dwie (haploidalne) komórki plemnikowe, jedna łączy się z (haploidalną) komórką jajową, tworząc (diploidalną) zygotę; druga komórka plemnikowa łączy się z jądrem wtórnym komórki centralnej woreczka zalążkowego, które z kolei powstaje ze zlania dwóch jąder haploidalnych; rezultatem tego procesu jest więc komórka triploidalna, rozwijająca się następnie w bielmo

podział mejotyczny ↑ mejoza

podział redukcyjny ↑ mejoza

prabielmo – bielmo pierwotne, haploidalna tkanka odżywcza w nasieniu nagonasiennych, rozwija się z tkanek gametofitu żeńskiego

pręcik – mikrosporofil u roślin nasiennych, u nagonasiennych często łuskowaty; na łusce leżą woreczki pyłkowe, u okrytonasiennych złożony z główki i nitki; główka złożona jest z dwóch pylników połączonych łącznikiem; każdy pylnik złożony jest z dwóch woreczków pyłkowych

protalium – prothallium, przedrośle, drobna, niepozorna forma gametofitu występująca u paprotników i częściowo u nasiennych

protonema – splątek, młodociana, nitkowata, plechowata postać gametofitu u mszaków, z której rozwijają się gametofory

przedrośle ↑ protalium

przedrośle męskie – postać gametofitu męskiego u paprotników różnozarodnikowych

przedrośle żeńskie – postać gametofitu żeńskiego u paprotników różnozarodnikowych oraz u nagonasiennych; u okrytonasiennych jego odpowiednikiem jest woreczek zalążkowy; przedrośle żeńskie może rosnąć jako samodzielna roślina, częściej jednak nigdy nie opuszcza ścian makrospory, z której się rozwija

pylnik – u okrytonasiennych element wchodzący w skład główki pręcika; dwa pylniki połączone są łącznikiem, każdy pylnik utworzony jest przez dwa woreczki pyłkowe

pyłek ↓ ziarna pyłku

rodnia ↑ archegonium

różnozarodnikowy – wytwarzający dwa rodzaje zarodników: mikrospory i makrospory

samopylność ↑ autogamia

samosiewność ↑ autochoria

słupek – u okrytonasiennych żeński organ rozrodczy kwiatu, utworzony przez owocolistek zrośnięty wzdłuż krawędzi lub przez kilka zrośniętych owocolistków; słupek składa się ze znamienia, szyjki i zalążni

splątek ↑ protonema

spora – zarodnik, haploidalna, jednokomórkowa, bezpłciowa struktura, często o charakterze przetrwalnikowym; u roślin telomowych spory wytwarzane są przez sporofit, powstają w wyniku podziału mejotycznego, są więc mejosporami; wyrasta z nich gametofit; u mszaków i paprotników zarodniki są tworami umożliwiającymi zasiedlanie przez dany gatunek nowych terenów, a więc tworami służącymi do rozmnażania i rozprzestrzeniania się; u paprotników różnozarodnikowych i nasiennych występują osobne mikrospory i makrospory; najbardziej zewnętrzną część spory stanowi egzyna, pod nią znajduje się intyna

sporangium – zarodnia, organ rośliny, w którym produkowane są spory; sporangia rozwijają się na sporoficie; u paprotników różnozarodnikowych i u nasiennych występują mikrosporangia i makrosporangia

sporofil – liść zarodnionośny; liść, na którym rozwijają się sporangia; organ sporofitu; przeciwieństwo trofofilu

sporofilostan – skupienie sporofili, zwykle w postaci kłosa lub strobili

sporofit – pokolenie bezpłciowe, diploidalne pokolenie rozmnażające się bezpłciowo, przez spory; u mszaków nietrwałe, rozwija się kosztem gametofitu, u pozostałych roślin telomowych pokolenie dominujące

strobila – szyszka, organ sporofitu niektórych roślin nagonasiennych, zwykle rozdzielnopłciowy, złożony ze mikrosporofili albo makrosporofili, na których rozwijają się odpowiednie sporangia; męskie szyszki są nietrwałe i po wytworzeniu pyłku usychają, żeńskie szyszki są trwałe aż do dojrzenia i wypadnięcia nasion

synergidy – dwie komórki sąsiadujące z komórką jajową u okrytonasiennych, tworzące razem z nią aparat jajowy; odpowiedniki płonnych komórek rodni

sznureczek – struktura łącząca zalążek z owocolistkiem (z łożyskiem)

szyjka – część słupka łącząca znamię z zalążnią

szyszka ↑ strobila

teriogamia – zapylanie przez ssaki (np. wiewiórki); faktyczną formą teriogamii jest chiropterogamia

triploidalny – mający potrójny garnitur chromosomów (3n) w jądrach komórkowych; triploidalne jest w typowych wypadkach bielmo w nasionach okrytonasiennych

trofofil – liść płonny, liść asymilacyjny, funkcjonujący jako organ fotosyntezy, tj. liść, na którym nie rozwijają się zarodnie; organ sporofitu; przeciwieństwo sporofilu

wiatropylność ↑ anemogamia

wiatrosiewność ↑ anemochoria

wodopylność ↑ hydrogamia

wodosiewność ↑ hydrochoria

woreczek pyłkowy – mikrosporangium u roślin nasiennych, część pręcika

woreczek zalążkowy – woreczek zarodkowy, postać gametofitu żeńskiego u okrytonasiennych; składa się z 7 komórek, ale 8 jąder; są to: komórka jajowa, dwie synergidy, trzy antypody oraz dwujądrowa komórka centralna; komórka jajowa wraz z synergidami tworzy aparat jajowy

woreczek zarodkowy – poprawna, ale rzadko używana nazwa gametofitu żeńskiego u okrytonasiennych; woreczek zalążkowy

zalążek – organ roślin nasiennych, rozwijający się na owocolistku lub wewnątrz słupka, złożony z ośrodka i osłonki (lub osłonek), które nie zrastają się całkowicie, pozostawiając niewielki otwór – okienko; zalążek przyczepiony jest do owocolistka, do miejsca zwanego łożyskiem; połączenie między łożyskiem a zalążkiem to sznureczek; ośrodek zalążka jest odpowiednikiem makrosporangium; po zapyleniu i zapłodnieniu zalążek przekształca się w nasienie

zalążnia – część słupka, w której rozwijają się zalążki; po zapyleniu i zapłodnieniu przekształca się w owoc

zapłodnienie – połączenie się plemnika (komórki plemnikowej) z komórką jajową, w wyniku czego powstaje zygota; u okrytonasiennych występuje podwójne zapłodnienie; zapłodnienie utożsamiane jest z gamią lub kariogamią

zapylenie – przeniesienie pyłku na znamię słupka (u okrytonasiennych) lub do okienka zalążka (u nagonasiennych); w zapyleniu uczestniczy zwykle wiatr (anemogamia) lub zwierzęta, na ogół owady (zoogamia), rzadko woda (hydrogamia)

zarodek – młodociana, zatrzymana w rozwoju postać sporofitu, część nasienia u roślin nasiennych; zarodek zaopatrzony jest w substancje zapasowe umożliwiające jego rozwój w czasie kiełkowania, zanim rozwinie się w młodą roślinę zdolną do fotosyntezy; substancje te mogą być zgromadzone w bielmie, w obielmie lub w samym zarodku (w liścieniach)

zarodnia ↑ sporangium

zarodnik ↑ spora

ziarno pyłku – męski element rozrodczy u nasiennych, powstający w woreczku pyłkowym jako haploidalny twór jednokomórkowy (mikrospora), otoczony ścianą zbudowaną z egzyny i intyny; mikrospora następnie dzieli się, tak że dojrzałe ziarno pyłku utworzone jest z co najmniej dwóch komórek – wegetatywnej i generatywnej (u nagonasiennych są zwykle jeszcze dodatkowe, nietrwałe komórki ścienne); z komórki generatywnej powstają następnie dwie komórki plemnikowe; dojrzałe ziarno pyłku przenoszone jest (najczęściej przez wiatr lub owady) do okienka zalążka (u nagonasiennych) lub na znamię słupka (u okrytonasiennych), i tam kiełkuje, wytwarzając łagiewkę pyłkową, której zadaniem jest dostarczenie komórek plemnikowych w sąsiedztwo komórki jajowej

znamię – część słupka przyjmująca ziarna pyłku, które po znalezieniu się na znamieniu kiełkują w łagiewkę

zoochoria – rozsiewanie nasion przez zwierzęta

zoogamia – zapylanie przez zwierzęta (entomogamia, malakogamia, ornitogamia, chiropterogamia, teriogamia)

zygota – diploidalna komórka powstała w wyniku zapłodnienia; u roślin telomowych z zygoty powstaje sporofit


Inne artykuły z dziedziny biologiiStrona główna witryny