Fonemy polskie

Część poprzedniaPowrót do pierwszej strony

Samogłoski
  Przednie niezaokrąglone Centralne niezaokrąglone Tylne zaokrąglone
Wysokie /i/ /y/ /u/
     
Średnie /e/   /o/
Niskie   /a/  
Spółgłoski
  Wargowe Wargowo-zębowe Zębowe Dziąsłowe Zazębowe Palatalne Prewelarne Welarne Laryngalne
Zwarte Bezdźwięczne /p/   /t/       /ḱ/ /k/ /ˀ/, (/#/)
Dźwięczne /b/   /d/       /ǵ/ /g/
Afrykaty Bezdźwięczne     /c/ /č/ /ć/        
Dźwięczne     /ʒ/ /ǯ/ /ʒ́/        
Szczelinowe Bezdźwięczne   /f/ /s/ /š/ /ś/   /x́/ /x/  
Dźwięczne   /v/ /z/ /ž/ /ź/     (/ɣ/)  
Sonanty Ustne (płynne)       /r/, /l/          
Nosowe /m/   /n/   /ń/   (/ŋ́/) /ŋ/  
Półsamogłoski Ustne /w/         /′/, /j/      
Nosowe (/w̃/)         (/j̃/)      

Objaśnienia
1. W nawiasach umieszczono warianty pozycyjne (alofony). Tak więc /ɣ/ jest alofonem /x/, /w̃/ i /ŋ́/ to alofony /ŋ/, /j̃/ jest alofonem /ń/. Zwarcie krtaniowe /ˀ/ jest fonemem marginalnym.
2. Junktura /#/ jest segmentem mowy, ale nie powinna być traktowana jako fonem. Status „fonemu zmiękczającego” /′/ jest niejasny.
3. Nie wszystkie alofony znajdują się w tabeli: brak bezdźwięcznych odmian sonantów i dziąsłowych wariantów /n/ i zębowych zwartych /t, d/.
4. W polskim jest łącznie 6 samogłosek i 34 spółgłoski (według tej interpretacji).
 


Ciąg dalszy


Strona głównaGramatyka polska

2022-03-14